برداشت بی رویه سرم سازی رازی حیات مارها را تهدید می کند

مدیرکل دفتر موزه های تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: برداشت ناپایدار و بی رویه سرم سازی رازی از مارها برای تهیه واکسن ضد مارگزیدگی از عوامل تهدید این گونه ارزشمند تنوع زیستی است.

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، اصغر مبارکی افزود: همچنین برداشت غیرقانونی افراد سودجو یا دخالت بی مورد و انجام اقدامات غیرعلمی و غیرمنطقی در این حوزه از دیگر عوامل تهدید مارها در طبیعت است.
وی ضمن تاکید بر ضرورت تعامل و همکاری با سرم سازی رازی برای تغییر نحوه برداشت به سمت پایداری، تصریح کرد: برداشت از گونه ها باید به روشی باشد که کمترین آسیب به جمعیت مارها به ویژه در گونه های بومی وارد شود.
مبارکی افزود: به طور نمونه علاقه غیر منطقی برای تجارت و قاچاق مار افعی دم عنکبوتی به عنوان گونه اندمیک و مخصوص ایران و یکی از عجائب علمی یا استثنائات تکاملی گونه ها در سطح دنیا با ویژگی های رفتاری منحصر به فرد، این گونه را در معرض تهدید قرار داده است.
مدیرکل دفتر موزه های تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به باور و ترس عمومی از این گونه داشت و گفت: اگرچه یکی از عوامل تهدید این گونه، آسیب به واسطه ترس عمومی و باور ذهنی مردم مبنی بر خطرات مارها از جمله سمی بودن آنها است، اما باید این آگاهی را به مردم داد که بیشتر مارها غیر سمی هستند و در مواجهه با انسان، فرار را به مقابله یا حمله ترجیح می دهند از این رو در صورتی که فرصت کافی به آنها داده شود، فرار می کنند.
وی با اشاره به ثبت روز جهانی مارها ( 16 جولای)  در تقویم های بین المللی، گفت: این نامگذاری به دلیل اهمیت نقش مارها به عنوان یکی از اجزای اصلی تنوع زیستی در چرخه حیات است.
به گفته وی، مارها نیز همچون سایر اجزای تنوع زیستی، از نقش اکولوژیکی و کارکرد بوم شناختی، همینطور اهمیت علمی و اقتصادی برخوردار هستند.
مبارکی ضمن ابراز نگرانی از وضعیت حفاظتی این گونه ارزشمند، اظهار کرد: به طور کلی و در سراسر جهان، جمعیت مارها با تاثیرپذیری از عوامل تهدید کننده ای همچون تخریب زیستگاه ها، برداشت بی رویه یا ناپایدار از گونه، تهدید به واسطه حضور گونه های غیر بومی، قرار گرفتن در معرض عوامل آلاینده ای همچون سموم و آفت کش های کشاورزی و توسعه فعالیت های صنعتی و کشاورزی با کاهش چشمگیر و نگران کننده ای مواجه شده و نیازمند توجه و برنامه جدی است.
*** لزوم تدوین برنامه اقدام برای حفاظت از مارها
وی گفت: با توجه به اینکه مارها از جمله شاخص های مهم و نیازمند توجه تنوع زیستی هستند، تکمیل مطالعات ژنتیکی گونه های اندمیک و سایر گونه ها، همچنین شناسایی دقیق گونه ها، جمعیت و تدوین برنامه اقدام برای حفاظت از آنها در اولویت های کاری حوزه تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست قرار گرفته است.
در دنیا تاکنون بیش از 15 خانواده از مارها شامل 456 جنس و 3000 گونه یا واریته، شناسایی شده است، بیش از 21 گونه مار سمی و نیمه سمی و 35 گونه مار غیر سمی و بیش از پنج گونه مار دریائی در ایران زادو ولد می کنند.
افعی یا گرزه مار، مار جعفری، مار شاخدار، کبرا، یله مار، تیرمار، طلحه مار، آلوسر، افعی پلنگی، کورمار، مارشتری، مار درفشی و کوتوله مار برخی از این گونه ها هستند.