علت اصلی سقوط هواپیمای ایران 140 اعلام شد

سازمان هواپیمایی سرانجام پس از گذشت بیش از 365 روز از حادثه سقوط هواپیما ایران 140 در گزارشی مقدماتی علت اصلی این حادثه را تشریح کرد.

بر اساس اطلاعاتی که این سازمان از سوی محمد شهبازی، مسوول بررسی پیش آمد هواپیمای آنتونوف 140 اعلام کرده است، پس از بررسی‌های مختلف از سوی کمیسیون بررسی پیش آمد در ایران و نظرات کارشناسی مسوولان خارجی در این رابطه گزارش نهایی این سقوط در آینده‌ای نزدیک ارائه خواهد شد.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی شهبازی، در روند بررسی این پیش آمد سازمان هواپیمایی کشوری اطلاعات مربوطه را با سازمان ایکائو در میان گذاشته و در جریان آن نمایندگان کمیسیون بررسی پیش آمد کشورهای مشترک و منافع، شرکت آنتونوف (طراح هواپیما)، شرکت موتور سیچ و پروگرس (طراح و سازنده موتور هواپیما)، شرکت طراح سیستم کنترل موتور و شرکت طراح ملخ هواپیما حضور داشتند.
بر مبنای این گزارش، در طول جریان بررسی حادثه سقوط ایران 140 سناریوهای مختلفی از سوی گروه‌های کارشناسی مطرح شد که پس از بررسی‌های لازم از قطعات به جا مانده از هواپیما تک تک آن‌ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. حتی سایر مستندات و شواهد عینی نیز در کنار بررسی اطلاعات موجود در دستور کار قرار داشته‌اند.

بر اساس اظهارات شهبازی در طول این جریان تیمی متشکل از کارشناسان بررسی پیش آمد با سفر به کشور اوکراین و حضور در شرکت طراح هواپیما ضمن تبادل نظر با این شرکت از اشکالات و عملکرد نامناسب هواپیما و سیستم کنترل موتور سخن گفتند. در طول این مدت بیش از 30 هزار نفر ساعت کار کارشناسی ثبت شده که نتایج بررسی‌های فعلی که تا تاریخ 23 خرداد سال جاری را شامل می‌شود نهایی شده است.

بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان هواپیمایی در ابتدا یکی از سناریوها مبنی بر این که جریان مغشوش ناشی از هواپیمای جلویی باعث از دست رفتن موتور این هواپیما شده است، در بررسی‌های دقیق کارشناسی رد شده و نظریات دیگر مورد بررسی قرار گرفته است.

شهبازی در این رابطه گفته عملکرد سیستم کنترل الکترونیکی موتور هنگام از دست رفتن موتور نامناسب بوده و این موضوع تأثیر زیادی در وقوع این پیش آمد داشته است. عملکرد ناصحیح این سیستم باعث شده هشدار از دست رفتن موتور به شکل صحیح و به موقع به خلبانان پرواز داده نشود و از طرف دیگر ملخ این موتور نیز با تأخیر فدر شده است.
در ادامه اظهارات شهبازی اعلام شده که بررسی‌های تکمیلی در این خصوص نشان داد عملکرد نامناسب این سیستم می‌تواند دلیل ازدست رفتن موتور باشد لذا پس از تکمیل بررسی‌ها یافته‌ها در این رابطه به تیم بررسی پیش آمد به خصوص طرف‌های خارجی منتقل شد و با رد فرضیه وجود شکستگی در محفظه احتراق موتور پیش از سقوط، این عامل نیز به نوعی رد شد.

هر چند مسائلی مانند عدم رعایت دستورالعمل‌های مربوط به محاسبه وزن بار و مسافر، وجود باد جانبی با مؤلفه باد پشت بالا، دمای بالای هوا و سرعت تصمیم به برخاست کمتر از مقدار تعیین شده در کتاب هواپیما، عملکرد خلبانان و همچنین وزن خالی بالای این هواپیما می‌تواند در حادثه سقوط نقش داشته باشد، اما شهبازی رسماً اعلام کرده عملکرد نامناسب سیستم کنترل موتور (SAO2000) همزمان با از کار افتادن موتور سمت راست حدود دو ثانیه قبل از جدا شدن هواپیما از سطح باند دلیل اصلی بروز این پیش آمد بوده است.

سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد که پیش‌نویس گزارش نهایی با توجه به مقررات و الزامات بین‌المللی تهیه شده که پس از دریافت نتایج آزمایش‌های تکمیلی، محفظه احتراق از روسیه و پاسخ سؤالات تیم بررسی از طراح این گزارش تکمیل و به کشورهای مربوطه ارسال می‌شود

بر اساس این گزارش کشورهای مذکور حداکثر ظرف مدت 60 روز فرصت دارند که نظرات خود را به صورت مکتوب به تیم بررسی پیش آمد ارائه کنند وگزارش نهایی پس از دریافت این نقطه نظرات احتمالی تکمیل و برای سازمان ایکائو ارسال شود. طبق اعلام سازمان هواپیمایی احتمالاً گزارش نهایی سقوط تا یک ماه ونیم آینده تهیه و به کشورهای روسیه و اوکراین فرستاده خواهد شد.