سلامت مغز به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخص‌های سلامت انسان، مفهومی فراتر از نبود بیماری‌های عصبی است. بر اساس تازه‌ترین گزارش‌های علمی سازمان جهانی بهداشت، سلامت مغز به معنای عملکرد مطلوب مغز در تمامی حوزه‌های شناختی، حسی، هیجانی‌ـ‌اجتماعی، رفتاری و حرکتی است؛ عملکردی که به هر فرد کمک می‌کند صرف‌نظر از وجود یا عدم وجود اختلالات، در طول زندگی به حداکثر توان بالقوه خود دست یابد.

کارشناسان این حوزه تأکید دارند که سلامت مغز پدیده‌ای چندبعدی است و از عوامل مختلفی تأثیر می‌پذیرد. وضعیت سلامت جسمی، تغذیه مناسب، محیط‌های ایمن و سالم، فرصت‌های یادگیری مستمر، ارتباطات اجتماعی پایدار و دسترسی همگانی به خدمات باکیفیت از جمله مؤلفه‌هایی هستند که رشد مغزی و توانایی تطبیق آن با استرس و ناملایمات را شکل می‌دهند.

مطالعات نشان می‌دهد که پرداختن به این عوامل نه‌تنها به ارتقای سلامت روان و جسم انسان منجر می‌شود، بلکه تأثیر مثبت و ملموسی بر شاخص‌های اجتماعی و اقتصادی دارد؛ به‌گونه‌ای که جامعه‌ای با شهروندان دارای مغز سالم، از بهره‌وری بالاتر، انسجام اجتماعی قوی‌تر و امید به زندگی بیشتری برخوردار خواهد بود.

در عین حال، سازمان جهانی بهداشت هشدار می‌دهد که اختلالات مربوط به مغز و سیستم عصبی در طول زندگی بروز می‌کنند و معمولاً با اختلال در رشد مغز، آسیب به ساختار بافتی یا اختلال در کارکردهای شناختی همراه هستند. این وضعیت شامل بیماری‌های مادرزادی، اختلالات نورورشد و انواع بیماری‌های عصبی در دوران بزرگسالی است.

به گفته متخصصان، مقابله با این چالش‌ها نیازمند همکاری میان‌رشته‌ای و بین‌بخشی است. رویکردی جامع که از ارتقا و پیشگیری گرفته تا درمان، مراقبت و توانبخشی را دربر می‌گیرد و در آن، افراد دارای تجربه زیسته، خانواده‌ها و مراقبان آنان نقش فعال ایفا می‌کنند.

در نهایت، سلامت مغز دیگر صرفاً مسئله‌ای پزشکی نیست، بلکه به‌عنوان سرمایه‌ای ملی شناخته می‌شود که حفظ و تقویت آن، بنیان توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی هر کشور را شکل می‌دهد.

ترجمه از :شرکت مهندسی دیباگستران صنعت