جوشکاری درب تعاونی نیشکر هفتتپه بدون حکم قضایی؛ اعتراض کارگران به بیکاری
در یکی از تازهترین نمودهای بحران تعاونیهای کارگری کشور، درب تعاونی مصرف کارکنان نیشکر هفتتپه بدون حکم قضایی توسط مدیران شرکت جوشکاری شد؛ اقدامی که به گفته منابع کارگری منجر به بیکاری ۱۵ نفر از کارکنان این تعاونی شده است.
به گزارش پایگاه خبری حامیان سلامت و ایمنی نیروی کار به نقل از خبرنگار ایلنا، تعاونی مصرف کارکنان هفتتپه که از سال ۱۳۵۳ فعالیت خود را برای تأمین کالاهای اساسی کارگران آغاز کرده بود، اکنون با تصمیمهای مدیریتی جدید در آستانه تعطیلی کامل قرار گرفته است.
جلیل احمدی، مدیرعامل تعاونی مصرف کارکنان نیشکر هفتتپه، در گفتوگو با ایلنا گفت:
«یکی از مدیران ارشد شرکت بدون مجوز دادگاه، قفلهای تعاونی را شکسته و دستور جوشکاری درب را داده تا فروشگاه دیگری در همان محل راهاندازی شود. این اقدام علاوه بر تعطیلی تعاونی، ۱۵ کارگر را بیکار کرده است.»
احمدی افزود که تعاونی طی پنج دهه گذشته کالاهای متنوعی شامل مواد غذایی، خشکبار و لوازم خانگی را با قیمت مناسب و شرایط اقساطی در اختیار کارگران قرار میداد. به گفته او، شرکت اخیراً اعلام کرده است که «دیگر حق کسر اقساط از حقوق کارگران را نداریم»، در حالی که این روش، اصلیترین سازوکار بازپرداخت اقساط و استمرار خدمترسانی بوده است.
وی خاطرنشان کرد که در چهار ماه اخیر مکاتبات متعددی با فرمانداری شوش و اداره کار صورت گرفته و حتی با حضور مأموران پاسگاه صورتجلسه تنظیم شده است، اما شرکت هفتتپه تاکنون به مراجع قانونی پاسخ نداده و مداخلات مؤثری نیز از سوی دستگاههای نظارتی انجام نشده است.
احمدی با اشاره به وضعیت مالکیت محل تعاونی گفت:
«اگرچه زمین متعلق به شرکت است، اما حدود دو سوم اعیان ساختمان با سرمایه شخصی سهامداران—عمدتاً کارگران و بازنشستگان—ساخته شده است. ما همچنان در تلاشیم تا حقوق تعاونی و اعضا را از طریق مجاری قانونی پیگیری کنیم.»
زمینه تاریخی و روند افول تعاونیهای کارگری
تعاونیهای مصرف در ایران از دهه ۱۳۴۰ با هدف حمایت از کارگران و تأمین کالاهای اساسی ایجاد شدند و دهها سال نقش مهمی در کاهش فشار معیشتی ایفا کردند. اما از دهه ۱۳۷۰ به بعد، مشکلاتی نظیر خصوصیسازی گسترده، کاهش حمایتهای دولتی، ضعف نظارتی و فشار شرکتها برای کنترل منابع تعاونیها، این نظام مردمی را به حاشیه راند.
آمارها نشان میدهد در سالهای اخیر کمتر از نیمی از تعاونیهای کارگری در صنایع بزرگ کشور بهطور مؤثر فعال هستند. تعطیلی تعاونی مصرف هفتتپه، تنها یکی از نشانههای بحران ساختاری در این حوزه به شمار میآید.
جمعبندی
اقدام اخیر در مجتمع نیشکر هفتتپه، علاوه بر آثار مستقیم بر معیشت کارگران، سؤالات جدی درباره حدود اختیارات شرکتهای صنعتی در برابر نهادهای کارگری ایجاد کرده است. در حالی که تعاونیها در ذات خود نهادی مردمی محسوب میشوند، نبود حمایت قانونی و ضعف در نظارت موجب شده تا بخش بزرگی از سرمایه اجتماعی کارگران در معرض تهدید قرار گیرد.
