هیچ میزان مواجهه با سرب بی‌خطر نیست؛ ضرورت اقدام فوری برای حذف منابع آلاینده در کشور
تهران – ۲۹ مهر ۱۴۰۴: هم‌زمان با آغاز هفته بین‌المللی پیشگیری از مسمومیت با سرب، سازمان جهانی بهداشت (WHO) و برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد (UNEP) با صدور بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند: «هیچ سطحی از تماس با سرب برای انسان ایمن نیست» و از تمامی کشورها خواستند تا با شتاب بیشتری برای حذف منابع سرب از محیط زندگی، کار و محصولات مصرفی اقدام کنند.
مقامات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران نیز ضمن تأیید پیام جهانی این کارزار، اعلام کردند که برنامه ملی پایش و کاهش مواجهه با سرب در کشور در سال جاری تمرکز ویژه‌ای بر صنایع باتری‌سازی، نساجی، ذوب فلزات، و نیز محصولات آرایشی و رنگ‌های ساختمانی دارد. بر اساس گزارش «مرکز سلامت محیط و کار»، بررسی‌های اخیر در برخی مناطق صنعتی تهران، اصفهان و زنجان نشان داده است که غلظت سرب در خون شماری از کارگران از حدود استاندارد جهانی فراتر رفته است.
دکتر امیرصادقی رزاق‌مهر، کارشناس بهداشت حرفه‌ای، در گفت‌وگو با خبرنگار ما اظهار داشت: «سرب فلزی است که در بدن تجمع می‌یابد و اثرات آن، به‌ویژه بر سیستم عصبی کودکان، برگشت‌ناپذیر است. حتی تماس‌های اندک، موجب کاهش ضریب هوشی، اختلال رشد، و در بزرگسالان افزایش فشار خون و آسیب کلیوی می‌شود.»
به گفته کارشناسان، مهم‌ترین گام در کاهش تماس عمومی با سرب، ممنوعیت کامل استفاده از رنگ‌های سرب‌دار، سوخت‌ها و لوله‌های حاوی سرب و نیز آگاهی‌رسانی گسترده به خانوارها درباره خطر استفاده از ظروف غیر‌استاندارد و اسباب‌بازی‌های رنگی غیرمجاز است.
از منظر زیست‌محیطی نیز، انباشت پسماندهای صنعتی حاوی فلزات سنگین از جمله سرب، یکی از چالش‌های جدی برای آب‌های زیرزمینی در برخی استان‌های کشور است. سازمان حفاظت محیط زیست در اطلاعیه‌ای اعلام کرده که در چارچوب «طرح سراسری پاک‌سازی خاک از آلاینده‌های فلزی»، نمونه‌برداری از مناطق اطراف واحدهای ذوب و بازیافت فلز در حال انجام است.
سازمان جهانی بهداشت با تأکید بر لزوم تعهد جهانی برای حذف کامل تماس با سرب تا سال ۲۰۳۰، از دولت‌ها خواسته است تا استانداردهای ایمنی کار، پایش خون کارگران در معرض خطر و آزمایش منظم آب آشامیدنی و خاک مدارس ابتدایی را به‌عنوان اولویت ملی در نظر گیرند.
در پایان این بیانیه آمده است:
«محافظت از کودکان در برابر سرب، سرمایه‌گذاری مستقیم بر آینده جوامع است. اکنون زمان اقدام قاطعانه و هماهنگ فرا رسیده است.»
نویسنده:شرکت مهندسی دیباگستران صنعت
