🎯 انفجار مرگبار تانکر سوخت؛ هشدار دوباره به فراموششدگان ایمنی
سهشنبه، ۱۴ مرداد ۱۴۰۴ – منطقه صنعتی جنوب
در یکی از کارگاههای تعمیر و نگهداری تانکرهای حمل سوخت در منطقه صنعتی جنوب، بیتوجهی به اصول اولیه ایمنی، منجر به انفجاری مهیب و مرگ دلخراش دو کارگر شد. این حادثه در حالی رخ داد که فشار مدیریتی برای تحویل سریع سفارش، باعث نادیده گرفتن یکی از حیاتیترین مراحل ایمنسازی تانکر شد؛ تهویه و تخلیه بخارات سوخت باقیمانده.
طبق گزارش دریافتی از برنامه «اول ایمنی» رادیو اقتصاد، واحد خدمات صنعتی منطقه جنوب قراردادی با یکی از شرکتهای حملونقل سوخت داشت تا تانکرها را بازسازی و تعمیر کند. حجم بالای سفارشها، فضای کاری پرتنش و تأکید مدیریت بر سرعت، شرایطی را رقم زده بود که در آن هیچ تأخیری در فرآیند تعمیر مجاز شمرده نمیشد.
چند روز پیش از حادثه، تانکری باقیماندهای از بخارات هیدروکربنی درون خود را به محل تعمیر منتقل کرده بود. اگرچه به کارگران اطلاع داده شده بود که قبل از هر عملیاتی، گازهای باقیمانده تخلیه شوند، اما به دلیل فشار کاری، این مرحله حساس نادیده گرفته شد. تانکر در ظاهر خالی بود، اما بخارات قابل اشتعال درون آن کمین کرده بودند.
صبح روز حادثه، مدیر قرارداد با تأکید بر تحویل فوری سفارش ۶۳۳ تماس گرفت. سرپرست واحد نیز در پاسخ گفت که با تلاش مضاعف تا عصر کار را تمام میکنند. دقایقی بعد، دو کارگر با تجربه کارگاه—ابوطالب و جمال—به دستور سرپرست، عملیات جوشکاری روی مخزن آغاز کردند، در حالیکه هنوز مجوز ایمنی یا “پرمیت کار داغ” صادر نشده بود.
لحظاتی بعد از شروع جوشکاری، جرقهای کوچک اما مرگبار، بخارات سوخت را شعلهور کرد. انفجار عظیمی رخ داد که دیوارهی کارگاه را لرزاند. ابوطالب به دلیل شدت موج انفجار در دم جان باخت و جمال نیز که بهشدت دچار سوختگی شده بود، سه روز بعد در بیمارستان جان سپرد.
دکتر امیر ثابت محمدی، مدرس دانشگاه و کارشناس برنامه “اول ایمنی”، در تحلیل این پرونده تأکید کرد:
«فشار مدیریتی برای تحویل سریع، نبود تهویه کافی، عدم استفاده از گازسنج و بیتوجهی به مجوز ایمنی، زنجیرهای از خطاهایی هستند که کنار هم منجر به فاجعه شدند. حادثهای که با رعایت چند اقدام ساده هرگز رخ نمیداد.»
خانم مهندس سلطانآبادی، دیگر کارشناس ایمنی حاضر در برنامه افزود:
«یکی از علل اصلی وقوع حادثه، اطمینان بیپایه از خالی بودن تانکر و نادیده گرفتن سنجش گاز بود. یادمان نرود که هر مخزن به ظاهر خالی، میتواند پر از بخار انفجاری باشد.»
در ادامه، دکتر مهرانوش مفیدی، استاد دانشگاه، جنبه حقوقی ماجرا را چنین شرح داد:
«کارفرما و سرپرستان در ایفای وظایف قانونی خود کوتاهی کردند. طبق قانون کار، هرگونه عملیات گرم روی مخازن سوخت بدون مجوز، مصداق بیتوجهی به ایمنی شغلی است و میتواند تبعات کیفری و مالی برای کارفرما به همراه داشته باشد.»
فاجعه تانکر ۶۳۳، تنها یک انفجار صنعتی نبود؛ نمادی بود از تقابل میان سرعت و سود در برابر جان انسانها. صدای این حادثه، بار دیگر گوش مدیران و ناظران ایمنی را فراخوانده است تا باور کنند:
سود واقعی آنجاست که کارگر سالم به خانه برگردد.
پایانبخش این برنامه، جملهای بود که چون زنگ هشدار در فضای صنعتی کشور طنینانداز شد:
«اول ایمنی، و باز هم ایمنی!»